Ο πιο πιστός παρατηρητής των συναισθημάτων μας
Αν έχετε σκύλο, γνωρίζετε ήδη το συναίσθημα: χωρίς να του πείτε τίποτα, έρχεται κοντά σας όταν είστε αγχωμένοι, σας κοιτά με εκείνο το βαθύ βλέμμα και γέρνει το κεφάλι του λες και προσπαθεί να “ακούσει” τη σκέψη σας.
Πλέον, η επιστήμη έχει δώσει εξήγηση σε αυτό το φαινόμενο και η απάντηση κρύβεται στη μύτη του.
Η υπερανθρώπινη όσφρηση του σκύλου
Πώς λειτουργεί η μύτη του σκύλου
Η μύτη του σκύλου είναι ένα θαύμα της φύσης: διαθέτει πάνω από 220 εκατομμύρια υποδοχείς οσμής, ενώ ο άνθρωπος μόλις 5 εκατομμύρια. Αυτό του επιτρέπει να “διαβάζει” χημικές ουσίες που εμείς δεν αντιλαμβανόμαστε.
Ποιοι παράγοντες κάνουν την όσφρηση τόσο μοναδική
Οι σκύλοι μπορούν να ανιχνεύσουν ένα μόριο ανά δισεκατομμύριο, ικανότητα που χρησιμοποιείται ήδη σε ανίχνευση καρκίνου, διαβήτη, ακόμη και COVID-19.
Όμως το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ανιχνεύουν συναισθήματα.
Από τις ασθένειες στο άγχος: Η νέα επιστημονική ανακάλυψη
Η επιστημονική απόδειξη
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Queen’s στο Μπέλφαστ απέδειξαν πως οι σκύλοι μπορούν να εντοπίσουν το ανθρώπινο άγχος μέσα από τη μυρωδιά του ιδρώτα και της αναπνοής. Όταν αγχωνόμαστε, ο οργανισμός μας εκκρίνει διαφορετικές χημικές ουσίες όπως κορτιζόλη, αδρεναλίνη, που αλλάζουν τη “μυρωδιά” του σώματός μας.
Η μελέτη που επιβεβαίωσε το φαινόμενο
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη φορούσαν αισθητήρες για μέτρηση καρδιακών παλμών και πίεσης. Πήραν δείγματα ιδρώτα και αναπνοής πριν και μετά από μια αγχωτική δραστηριότητα (π.χ. δημόσια ομιλία). Οι σκύλοι, χωρίς προηγούμενη καθοδήγηση, αναγνώρισαν το δείγμα του άγχους με ακρίβεια 94% σε 720 δοκιμές! Αυτό αποδεικνύει ότι οι σκύλοι δεν “φαντάζονται” την αλλαγή μας, την μυρίζουν κυριολεκτικά.
Τι σημαίνει αυτό για τη σχέση ανθρώπου και σκύλου
Η ανακάλυψη αυτή δείχνει κάτι βαθύτερο: οι σκύλοι δεν βασίζονται μόνο στη γλώσσα του σώματος ή στον τόνο της φωνής. Χρησιμοποιούν τη χημική υπογραφή των συναισθημάτων μας, συνδυάζοντας τη μύτη, τα μάτια και την καρδιά τους. Έτσι, μπορούν να “διαβάσουν” όχι μόνο το πώς φαινόμαστε, αλλά το πώς νιώθουμε στ’ αλήθεια.
Σκύλοι υποστήριξης και θεραπείας
Τα τελευταία χρόνια, αυτή η ικανότητα αξιοποιείται στην εκπαίδευση σκύλων υποστήριξης ατόμων με αγχώδεις διαταραχές, PTSD ή κρίσεις πανικού.
Οι σκύλοι μπορούν να “προειδοποιήσουν” τον άνθρωπο πριν εκδηλωθεί το επεισόδιο, αγγίζοντάς τον απαλά ή οδηγώντας τον σε ήσυχο χώρο.
Σε πολλές περιπτώσεις, οι θεραπευτικοί σκύλοι αποδεικνύονται εξίσου αποτελεσματικοί με φαρμακολογικές παρεμβάσεις στην αντιμετώπιση του στρες.
Πώς αντιδρά ο δικός σας σκύλος στο άγχος σας
Αν έχετε παρατηρήσει ότι ο σκύλος σας:
- Σας πλησιάζει και ακουμπά πάνω σας όταν είστε στεναχωρημένοι
- Σας κοιτά έντονα στα μάτια όταν είστε νευρικοί
- Αναστενάζει ή γλείφει το πρόσωπό σας όταν “πέφτει” η διάθεσή σας
τότε πιθανότατα “διαβάζει” το άγχος σας μέσω της οσμής και της ενέργειας σας.
Η βαθύτερη σημασία: μια σχέση πέρα από τη βιολογία
Η ικανότητα αυτή αποδεικνύει πως ο δεσμός ανθρώπου – σκύλου δεν είναι απλώς συντροφικός, αλλά βιολογικός, ψυχολογικός και συναισθηματικός. Οι σκύλοι δεν είναι μόνο φίλοι, είναι καθρέφτες των συναισθημάτων μας, υπενθυμίζοντάς μας τι σημαίνει να νιώθεις, να συμπονάς και να αγαπάς χωρίς λόγια.
Συμπέρασμα
Η έρευνα αυτή δεν δείχνει απλώς ότι οι σκύλοι μπορούν να μυρίσουν το άγχος μας· δείχνει ότι ο δεσμός τους με εμάς είναι βαθύτερος απ’ όσο φανταζόμασταν. Είναι το ζωντανό παράδειγμα ότι η αγάπη μπορεί να γίνει αισθητή, ακόμα και στην όσφρηση.
