Οι σκύλοι είναι πλάσματα γεμάτα συναισθήματα όπως χαρά, φόβο, ζήλια, αγάπη, λύπη. Όποιος ζει με έναν σκύλο ξέρει πως πίσω από το βλέμμα του υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος συναισθημάτων.
Όμως ένα ερώτημα παραμένει: μπορεί ο σκύλος να νιώσει ντροπή ή αμηχανία;
Πολλοί κηδεμόνες έχουν δει τον σκύλο τους να “σκύβει το κεφάλι”, να μαζεύει την ουρά του ή να αποφεύγει το βλέμμα όταν π.χ. τον πιάνουν να έχει αδειάσει τον κάδο απορριμμάτων. Είναι άραγε αυτό “ντροπή” ή μήπως κάτι εντελώς διαφορετικό;
Τα συναισθήματα των σκύλων – απλά, αλλά βαθιά
Οι άνθρωποι αισθανόμαστε ντροπή επειδή έχουμε κοινωνικούς κανόνες. Γνωρίζουμε τι είναι “αποδεκτό” και τι όχι, και όταν παραβούμε αυτούς τους κανόνες νιώθουμε αμηχανία. Οι σκύλοι όμως δεν έχουν αυτή τη νοητική δομή. Δεν κατανοούν κοινωνικές νόρμες ή ηθικούς κανόνες, άρα δεν μπορούν να νιώσουν “ντροπή” με την ανθρώπινη έννοια.
Αυτό που συχνά ερμηνεύουμε ως ντροπή είναι στην πραγματικότητα σήματα κατευνασμού (calming or appeasement signals). Πρόκειται για φυσικές συμπεριφορές που χρησιμοποιούν οι σκύλοι για να μειώσουν την ένταση ή να αποφύγουν μια σύγκρουση.
Πώς μοιάζουν αυτά τα “σήματα”
Όταν ένας σκύλος νιώθει αβεβαιότητα ή αντιλαμβάνεται ότι ο άνθρωπός του είναι θυμωμένος, μπορεί να κάνει τα εξής:
- να χαμηλώσει το κεφάλι,
- να μαζέψει την ουρά,
- να αποφύγει το βλέμμα,
- να γλείψει τα χείλη του,
- να χασμουρηθεί,
- να πάρει “σκυφτή” στάση ή να κρυφτεί.
Δεν πρόκειται για ενοχή, αλλά για τρόπο επικοινωνίας: “Δεν θέλω να σε θυμώσω, ηρέμησε.” Αν λοιπόν βρείτε τον σκύλο σας να ψάχνει στα σκουπίδια και τον δείτε να κατεβάζει το κεφάλι, δεν το κάνει γιατί νιώθει “ντροπή”. Το κάνει γιατί αντιλαμβάνεται τη δική σας ενέργεια και προσπαθεί να σας κατευνάσει.
Γιατί δεν πρέπει να αποδίδουμε ανθρώπινα συναισθήματα στους σκύλους
Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να “ανθρωπομορφοποιούμε” τα ζώα, δηλαδή να τους αποδίδουμε ανθρώπινες σκέψεις και κίνητρα. Αυτό όμως μπορεί να οδηγήσει σε παρεξηγήσεις και άδικες τιμωρίες. Αν πιστέψουμε ότι ο σκύλος “ένιωσε ενοχές γιατί ήξερε ότι έκανε λάθος”, ενδέχεται να τον τιμωρήσουμε, ενώ στην πραγματικότητα απλώς αντέδρασε ενστικτωδώς.
Η αλήθεια είναι ότι συμπεριφορές όπως το ψάξιμο στα σκουπίδια, το φαγητό από το τραπέζι ή το μάζεμα πραγμάτων από το πάτωμα είναι απόλυτα φυσιολογικές για ένα ζώο που εξελίχθηκε ως συλλέκτης τροφής.
Πώς να “διαβάσετε” σωστά τη γλώσσα του σώματος του σκύλου σας
Για να καταλάβετε πραγματικά τι νιώθει ο σκύλος σας, παρατηρήστε ολόκληρη τη συμπεριφορά του και όχι μόνο τη στάση ή την έκφρασή του.
Αναρωτηθείτε:
- Τι συνέβη αμέσως πριν από αυτή τη συμπεριφορά;
- Πώς κινείται το σώμα του;
- Ποιες άλλες ενδείξεις δείχνουν φόβο, άγχος ή ένταση;
Η εκμάθηση της “γλώσσας” του σώματος των σκύλων είναι το κλειδί για μια βαθύτερη και πιο δίκαιη σχέση μαζί τους.
Πώς να βοηθήσετε έναν αγχωμένο σκύλο
Αν ο σκύλος σας δείχνει συχνά σημάδια φόβου, στρες ή έντονης υποταγής, δοκιμάστε να:
- Μειώσετε τους παράγοντες πίεσης στο περιβάλλον του.
- Δημιουργήσετε μια ρουτίνα ασφάλειας (σταθερές ώρες φαγητού, βόλτας, ύπνου).
- Χρησιμοποιείτε ήπιους τόνους και θετική εκπαίδευση, ποτέ φωνές ή τιμωρία.
- Συζητήσετε με κτηνίατρο ή εκπαιδευτή συμπεριφορών αν παρατηρείτε συχνό άγχος.
Υπάρχουν επίσης βοηθητικά προϊόντα όπως κολάρα φερομόνης, ειδικά σπρέι ή διαχυτές που ηρεμούν τους σκύλους με φυσικό τρόπο.
Τελικά, τι νιώθουν;
Οι σκύλοι μπορεί να μη νιώθουν “ντροπή”, όμως αισθάνονται αγάπη, εμπιστοσύνη, φόβο και χαρά με μεγάλη ένταση.
Ο δεσμός που δημιουργούν με τον άνθρωπό τους είναι αληθινός, βαθύς, ειλικρινής και δεν χρειάζεται “ανθρώπινη” ντροπή για να τον αποδείξει. Όπως λένε οι ειδικοί, ο σκύλος δεν χρειάζεται να καταλαβαίνει τα λόγια μας για να νιώθει την καρδιά μας.
Hoolie Pet Insurance – Η καλύτερη επιλογή για ασφάλιση κατοικιδίου στην Ελλάδα
Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πότε το αγαπημένο του κατοικίδιο θα χρειαστεί βοήθεια. Η Hoolie Pet Insurance προσφέρει ολοκληρωμένα προγράμματα ασφάλισης για σκύλους και γάτες, καλύπτοντας ιατρικά περιστατικά, χειρουργεία, διαγνωστικές εξετάσεις και επείγοντα περιστατικά. Με διαφανείς όρους, γρήγορες αποζημιώσεις και προσιτό κόστος, η Hoolie αποτελεί την πιο αξιόπιστη επιλογή στην Ελλάδα για όσους θέλουν να εξασφαλίσουν υγεία, φροντίδα και σιγουριά στον τετράποδο φίλο τους. Γιατί η Hoolie δεν είναι απλώς ασφάλεια, είναι προστασία ζωής.
