Οι γάτες έχουν τη φήμη ότι είναι μοναχικές και απόμακρες αλλά αυτό είναι κάτι που δεν είναι αλήθεια. Οι τετράποδες αυτές κυρίες έχουν ανάγκη την παρέα τόσο άλλων τετράποδων όσο και τη δική σας. Και δένονται με τους κηδεμόνες τους, σε βαθμό συχνά που είναι απόλυτα εξαρτημένες από αυτούς
Τι συμβαίνει όμως αν εσείς νιώθετε ότι δεν είστε κοντά στην αγαπημένη σας γατούλα; Ότι δεν είστε δεμένοι αρκετά μαζί της, τη στιγμή που κάνετε τα πάντα για αυτή; Και την αγαπάτε και της το δείχνετε κάνοντάς της όλα τα χατίρια; Τι άραγε πραγματικά συμβαίνει; Έχετε σκεφτεί άραγε ότι ίσως δεν μιλάτε τη γλώσσα της;
Καταρχήν μην αγχώνεστε. Οι έρευνες είναι με το μέρος σας. Μια από αυτές, η οποία δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, αναφέρει ότι το να δεθείτε με τη γατούλα σας δεν είναι τόσο δύσκολο. Αρκεί να της κάνετε κάτι πολύ απλό. Να της χαμογελάτε περισσότερο. Όμως προσοχή. Όχι με τον ανθρώπινο τρόπο, αλλά με τον γατίσιο τρόπο, ανοιγοκλείνοντας δηλαδή σιγά τα μάτια σας.
Το χαμόγελο της γάτας
Παρατηρώντας τις αλληλεπιδράσεις γάτας-ανθρώπου, οι επιστήμονες επιβεβαίωσαν ότι αυτή η έκφραση κάνει τις γάτες – τόσο τις δικές μας όσο και τις ξένες – να πλησιάζουν και να είναι πιο δεκτικές στους ανθρώπους.
«Ως κάποιος που έχει μελετήσει τη συμπεριφορά των ζώων και κηδεμόνας γάτας, είναι υπέροχο να μπορούμε να δείξουμε ότι οι γάτες και οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν με αυτόν τον τρόπο», δήλωσε η Karen McComb, ψυχολόγος του Πανεπιστημίου του Sussex συμπληρώνοντας: «Είναι κάτι που πολλοί κηδεμόνες γατών το είχαν ήδη υποψιαστεί, οπότε είναι συναρπαστικό που βρήκαμε αποδείξεις γι’ αυτό».
Αν έχετε περάσει λίγο χρόνο με γάτες, θα έχετε πιθανώς δει τις εκφράσεις του προσώπου τους με τα “μερικώς κλειστά μάτια”, που συνοδεύονται και από αργό ανοιγοκλείσιμο των ματιών. Είναι παρόμοιο με το πώς στενεύουν τα ανθρώπινα μάτια όταν χαμογελούν. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν το γατάκι είναι χαλαρό και ικανοποιημένο. Η έκφραση ερμηνεύεται ως ένα είδος χαμόγελου γάτας.
Μια ομάδα ψυχολόγων σχεδίασε δύο πειράματα για να διαπιστώσει αν οι γάτες συμπεριφέρονται διαφορετικά απέναντι στους ανθρώπους που ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους αργά.
Στο πρώτο πείραμα, οι κηδεμόνες ανοιγόκλεισαν αργά το μάτια σε 21 γάτες από 14 διαφορετικά σπίτια. Μόλις η γάτα πήγε και βολεύτηκε σε ένα σημείο στο περιβάλλον του σπιτιού της, οι κηδεμόνες της έλαβαν οδηγίες να κάθονται σε απόσταση περίπου ενός μέτρου και να ανοιγοκλείνουν αργά τα μάτια τους όταν εκείνη τους κοίταζε. Κάμερες κατέγραψαν τα πρόσωπα τόσο των κηδεμόνων όσο και των γατών και τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τον τρόπο που ανοιγοκλείνουν τα μάτια οι γάτες χωρίς ανθρώπινη αλληλεπίδραση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γάτες είναι πιο πιθανό να ανοιγοκλείνουν αργά τα μάτια τους στους ανθρώπους, που τους έχουν ανοιγοκλείσει με τον ίδιο τρόπο τα δικά τους μάτια, σε σύγκριση με την κατάσταση χωρίς ανθρώπινη αλληλεπίδραση.
Στο δεύτερο πείραμα συμμετείχαν 24 γάτες από οκτώ διαφορετικά νοικοκυριά. Αυτή τη φορά, δεν ήταν οι κηδεμόνες που ανοιγόκλειναν τα μάτια, αλλά οι ερευνητές, οι οποίοι δεν είχαν καμία προηγούμενη επαφή με τη γάτα.
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν την ίδια διαδικασία με το πρώτο πείραμα, τεντώνοντας επιπλέον το χέρι προς τη γάτα. Και διαπίστωσαν ότι οι γάτες όχι μόνο ήταν πιο πιθανό να ανοιγοκλείσουν τα μάτια τους, αλλά ήταν επίσης πιο πιθανό να πλησιάσουν και το χέρι του ανθρώπου αφού αυτός ανοιγόκλεινε τα μάτια του.
«Αυτή η μελέτη είναι η πρώτη που διερευνά πειραματικά το ρόλο του αργού βλεφαρίσματος στην επικοινωνία γάτας-ανθρώπου», δήλωσε η McComb.
«Και είναι κάτι που μπορείτε να δοκιμάσετε και εσείς με τη δική σας γάτα στο σπίτι ή με γάτες που συναντάτε στο δρόμο. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να ενισχύσετε το δεσμό που έχετε με τις γάτες. Δοκιμάστε να κλείσετε λίγο τα μάτια σας σε αυτές, όπως θα κάνατε σε ένα χαλαρό χαμόγελο, και στη συνέχεια να κλείσετε τα μάτια σας για μερικά δευτερόλεπτα. Θα διαπιστώσετε ότι και οι γάτες ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο. Έτσι μπορείτε να ξεκινήσετε ένα είδος συζήτησης μαζί τους».
Μπορεί οι σκύλοι να είναι πολύ πιο ενθουσιωδώς εκδηλωτικοί από τις γάτες, αλλά αυτή η είδηση δεν αποτελεί έκπληξη για τους λάτρεις των γατών. Από την άλλη οι έρευνες των τελευταίων ετών έχουν δείξει ότι οι αιλουροειδείς φίλοι μας είναι πολύ πιο συντονισμένοι με τους ανθρώπινους συντρόφους τους απ’ ό,τι νομίζαμε μέχρι σήμερα και ότι η σύγκρισή τους με τους σκύλους είναι λάθος.
Οι γάτες, για παράδειγμα, ανταποκρίνονται με τον ίδιο τρόπο στους ανθρώπους που είναι δεκτικοί απέναντί τους – οπότε αν τις θεωρείτε απόμακρες, αυτό μπορεί να είναι πρόβλημα δικό σας, όχι των γατών.
Ομοίως, οι γάτες τείνουν να μοιάζουν με τους ανθρώπους που ζουν μαζί – αυτό μπορεί να σχετίζεται και με το ότι οι γάτες φαίνεται να αντιλαμβάνονται όταν οι άνθρωποί τους είναι λυπημένοι. Οι δεσμοί τους με τους ανθρώπους τους είναι πολύ δυνατοί. Και αυτό το λένε όλες οι έρευνες.
Γιατί όμως οι γάτες τελικά ανοιγοκλείνουν τα μάτια;
Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε με απόλυτο τρόπο γιατί οι γάτες ανοιγοκλείνουν τα μάτια τους στους ανθρώπους με αυτόν τον τρόπο. Έχει ερμηνευτεί ως ένδειξη καλοπροαίρετων προθέσεων, δεδομένου ότι οι γάτες πιστεύεται ότι ερμηνεύουν το συνεχές κοίταγμα ως απειλητικό. Αλλά είναι επίσης πιθανό οι γάτες να ανέπτυξαν την έκφραση αυτή, αφού οι άνθρωποι ανταποκρίνονται θετικά σε αυτή. Όπως και να έχει, αυτό φαίνεται ότι βοηθάει στη δημιουργία μιας σχέσης. Και αυτό είναι καλό να το γνωρίζουμε. Το να μάθουμε πώς να βελτιώνουμε τις σχέσεις μας με αυτά τα αινιγματικά ζώα θα μπορούσε επίσης να είναι ένας τρόπος για να βελτιώσουμε τη συναισθηματική τους υγεία.
«Η κατανόηση των τρόπων με τους οποίους οι γάτες και οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν μπορεί να ενισχύσει τη σε βάθος κατανόηση των αγαπημένων μας αιλουροειδών, να βελτιώσει την ευημερία τους και να μας πει περισσότερα για τις γνωστικές ικανότητες αυτού του ελάχιστα μελετημένου είδους», δήλωσε η ψυχολόγος Tasmin Humphrey του Πανεπιστημίου του Sussex. «Τα ευρήματά μας θα μπορούσαν ενδεχομένως να χρησιμοποιηθούν για την αξιολόγηση της ευημερίας των γατών σε διάφορα περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένων κτηνιατρείων και καταφυγίων».
