Αδέσποτα Ζώα και Τροχαία Ατυχήματα: «Ανεύθυνοι» οι Δήμοι;
Η παρουσία αδέσποτων ζώων στους δρόμους είναι μια πραγματικότητα που δημιουργεί τόσο ηθικά όσο και πρακτικά ζητήματα. Ένα από αυτά αφορά τα τροχαία ατυχήματα που προκαλούνται από αδέσποτα ζώα συντροφιάς και το ποιος φέρει την ευθύνη σε αυτές τις περιπτώσεις.
Με βάση το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών που κατατέθηκε στη Βουλή στις 25 Σεπτεμβρίου, οι δήμοι απαλλάσσονται από κάθε ευθύνη σε περίπτωση τροχαίου ατυχήματος που προκαλείται από αδέσποτα, είτε αυτά είναι σημασμένα είτε όχι. Η ρύθμιση αυτή έχει εγείρει ερωτήματα και αντιδράσεις, καθώς επηρεάζει τόσο τους οδηγούς που υφίστανται ζημιές όσο και τα ίδια τα αδέσποτα, των οποίων η διαχείριση παραμένει ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα.
Τι προβλέπει το νέο νομοσχέδιο;
Το νομοσχέδιο με τίτλο «Ρυθμίσεις για τους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς, την ενίσχυση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπές διατάξεις» εισάγει σημαντικές τροποποιήσεις στο ισχύον νομικό πλαίσιο για την ευθύνη των δήμων απέναντι στα αδέσποτα ζώα συντροφιάς.
Συγκεκριμένα, το άρθρο 47 τροποποιεί την παράγραφο 2 του άρθρου 9 του Ν. 4830/2021, προβλέποντας ότι:
- Ο ιδιοκτήτης ή ο ανάδοχος ζώου φέρει την πλήρη ευθύνη για οποιαδήποτε ζημιά προκαλεί το ζώο του.
- Για τα αδέσποτα, υπεύθυνος είναι ο φορέας που τα έχει καταχωρημένα στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ), δηλαδή είτε ένας δήμος, είτε μια φιλοζωική οργάνωση, είτε ένας ιδιώτης που διατηρεί καταφύγιο.
- Αν τα αδέσποτα δεν έχουν σημανθεί, τότε η ευθύνη βαραίνει τον δήμο στα όρια του οποίου σημειώθηκε η ζημιά, εκτός εάν έχει ήδη καταβληθεί αποζημίωση από κάποιον άλλο φορέα (π.χ. ασφαλιστική εταιρεία).
- Σε κάθε περίπτωση, οι δήμοι δεν φέρουν ευθύνη για τροχαία ατυχήματα που προκλήθηκαν από αδέσποτα ζώα.
Με λίγα λόγια, οι οδηγοί που εμπλέκονται σε ατύχημα λόγω αδέσποτου ζώου δεν μπορούν να στραφούν κατά του δήμου για αποζημίωση.
Ποια είναι η αιτιολόγηση της ρύθμισης;
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, η συγκεκριμένη ρύθμιση αποτελεί απάντηση στο πρακτικό αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν οι δήμοι όσον αφορά τον έλεγχο των αδέσποτων.
- Η ανεξέλεγκτη κίνηση των αδέσποτων καθιστά αδύνατη την πλήρη διαχείρισή τους, καθώς αυτά δεν μπορούν να περιοριστούν αυστηρά σε συγκεκριμένες περιοχές.
- Οι δήμοι δεν έχουν τους απαραίτητους πόρους και υποδομές για να εξασφαλίσουν ότι δεν θα υπάρξουν περιστατικά τροχαίων ατυχημάτων από αδέσποτα.
- Η επιβολή ευθύνης στους δήμους θεωρείται μη ρεαλιστική, καθώς ένα τροχαίο μπορεί να συμβεί ανά πάσα στιγμή, σε οποιοδήποτε σημείο της επικράτειας, χωρίς ο δήμος να μπορεί να το αποτρέψει.
Από την πλευρά των τοπικών αρχών, η ρύθμιση αυτή θεωρείται λογική και ανακουφιστική, καθώς τους απαλλάσσει από οικονομικές απαιτήσεις αποζημίωσης που θα μπορούσαν να τους επιβαρύνουν υπέρμετρα.
Ποιες είναι οι συνέπειες της ρύθμισης για τους οδηγούς;
Ενώ οι δήμοι απαλλάσσονται από την ευθύνη, οι οδηγοί που εμπλέκονται σε ατύχημα με αδέσποτο ζώο ενδέχεται να βρεθούν σε δύσκολη θέση.
- Οικονομικό κόστος: Αν ένας οδηγός υποστεί υλικές ζημιές στο όχημά του, ενδέχεται να μην έχει κάποιον να στραφεί για αποζημίωση. Αν δεν υπάρχει ασφαλιστική κάλυψη, θα πρέπει να πληρώσει ο ίδιος τη ζημιά.
- Ευθύνη έναντι του ζώου: Σε περίπτωση που ένας οδηγός τραυματίσει ή σκοτώσει ένα αδέσποτο, μπορεί να κατηγορηθεί για παραβίαση των διατάξεων περί προστασίας των ζώων, ιδιαίτερα αν δεν σταματήσει στο σημείο του ατυχήματος.
- Δυσκολία αναζήτησης υπεύθυνου: Ακόμα και αν ένα αδέσποτο είναι σημασμένο, η αναζήτηση του υπεύθυνου φορέα (π.χ. φιλοζωική οργάνωση ή ανάδοχος) μπορεί να είναι δύσκολη και χρονοβόρα, καθιστώντας σχεδόν αδύνατη την άμεση αποζημίωση.
Ποια είναι η λύση για την προστασία οδηγών και ζώων;
Με δεδομένο ότι οι δήμοι δεν φέρουν πλέον ευθύνη, η ασφαλιστική κάλυψη είναι η μόνη ουσιαστική λύση για τους οδηγούς που θέλουν να προστατευτούν από τέτοιες καταστάσεις.
Η Hoolie Pet Insurance προσφέρει ειδικά ασφαλιστικά προγράμματα που περιλαμβάνουν:
Κάλυψη υλικών ζημιών από σύγκρουση με ζώο, ανεξαρτήτως υπαιτιότητας. Κάλυψη για σωματικές βλάβες οδηγού και επιβατών που προκλήθηκαν από τροχαίο με αδέσποτο. Δυνατότητα αποζημίωσης ακόμη και αν δεν βρεθεί υπεύθυνος φορέας για το αδέσποτο.
Η προστασία των οδηγών και των ζώων πρέπει να είναι προτεραιότητα. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι οδηγοί να εξασφαλίζουν ότι διαθέτουν κατάλληλη ασφάλιση για τέτοιες περιπτώσεις, ενώ οι δήμοι και οι φιλοζωικές οργανώσεις να εντείνουν τις προσπάθειές τους για τη διαχείριση των αδέσποτων με στειρώσεις, εμβολιασμούς και φιλοξενία σε καταφύγια.
Συμπέρασμα
Η απαλλαγή των δήμων από την ευθύνη για τροχαία με αδέσποτα αλλάζει τα δεδομένα και μεταφέρει το βάρος στους οδηγούς και τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Για τους οδηγούς: Πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί και να εξετάσουν το ενδεχόμενο να προσθέσουν κάλυψη για ατυχήματα με ζώα στο ασφαλιστήριό τους.
Για τα αδέσποτα: Η ανάγκη για καλύτερη φροντίδα, στείρωση και διαχείριση από φιλοζωικές οργανώσεις και αρμόδιους φορείς είναι μεγαλύτερη από ποτέ.
